четверг, 30 апреля 2020 г.

«Իմ ընտանիքը»

Ընտանիք... Որքան խորն է այս բառի իմաստը: Ես ծնվել և մեծանում եմ մի ընտանիքում, որտեղ արժեհամակարգի հիմքում դրված է սերը, բարությունը, ազնվությունը, բարոյականությունը, հարգանքն ու աշխատասիրությունը: Շատ եմ սիրում լսել ծնողներիս պատմությունները իրենց վաղ պատանեկության ու երիտասարդության տարիների մասին: Մայրս պատմում է, որ 13 տարեկանում, երբ արդեն կարդացել էր հայ և արտասահմանյան գրականության բոլոր պատմավեպերը' առանց բացառության, հետաքրքրություն է առաջանում ուսումնասիրել դետեկտիվ ժանրը: Եվ սկսում է ընթերցել Ագաթա Քրիստիի, Ա. Կոնան Դոյլի ստեղծագործությունները ու հասկանում, որ աշխարհում կա մի շատ հետաքրքիր մասնագիտություն, որ կոչվում է իրավագիտություն և սկսում է փայփայել իրավաբան դառնալու թաքուն երազանքը, որին հասնելու համար պետք էր ինքնակրթվել, սովորել, սովորել ու էլի սովորել: Եվ լինելով նպատակասլաց մարդ' մայրս իրականություն է դարձրել իր երազանքը: Հայրս ևս մասնագիտություն ընտրելիս' երբեք չթերագնահատելով ոչ մի մասնագիտություն, այնուամենայնիվ նախընտրել է իրավաբանի մասնագիտությունը' հաշվի առնելով իր մարդկային տեսակը' մարդկանց օգնելու, ծառայելու ի բարօրություն սեփական պետության, հասարակությանը' իր իրավունքներն ու պարտականությունները գիտակցելու ընկալմանը նպաստելուն: Եղբայրս, որ մեծացել է մի ընտանիքում, որտեղ երեկոյան ժամերին զրույցները հւմնականում ծնողներիս մասնագիտական թեմաներով էին, ևս որոշեց իրավաբան դառնալ: Հետևելով ծնողներիս վառ օրինակին, նա ևս ընդունվեց և ավարտեց Մայր ԲՈւՀ-ի իրավագիտության ֆակուլտետը' որտեղ սովորել էին ծնողներս: Ես նույնպես խորին հարգանք եմ տածում այս հետաքրքիր ու բազմապրոֆիլ մասնագիտության նկատմամբ և ցանկություն ունեմ ուժերս փորձել այս ոլորտում կրթություն ստանալու և մասնագիտանալու գործում: Արդեն երկու տասնամյակից ավել հայրս աշխատում է Ազգային Անվտանգության ծառայությունում և իր մասնագիտական գիտելիքներով նպաստում է հզոր ու անկախ պետականության կերտման գործընթացին: Մայրս աշխատում է ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությունում: Նա ևս անմասն չի մնում Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրական դաշտում տարիներ շարունակ առկա բացթողումները կարգավորելու գործընթացում: Եղբայրս որոշեց իր մասնագիտական գիտելքները օգտագործել մեկ այլ ևս շատ կարևոր ոլորտում' Պետական եկամուտների կոմիտեում' կարևորելով հարկային օրենսդրությունը մեր պետության տնտեսության զարգացման այդքան խոցելի ոլորտում: Անկեղծ ասած' ես շատ հպարտ եմ իմ ընտանիքով' իմ ծնողներով: Անկախ մասնագիտությունից' նրանք առաջին հերթին լավ մարդ են, հոգատար ծնողներ, հասարակության լիիրավ անդամներ, վառ անհատականություններ: Նրանք ինձ դաստիարակել են լինել հայրենասեր, խոհեմ, հարգել մեծերին, օգնել թույլերին, կյանքի ցանկացած իրավիճակում չդավաճանել ինքդ քեզ ու չկորցնել խիղճը: Ուզում եմ խոսքս ավարտել Մեծն բանաստեղծի' Հ. Սահյանի հանճարեղ տողերով.                        Թե հնար լիներ աշխարհ գալ նորից,                                                      Կուզեի ծնվել նույն հոր ու մորից...

Հասարակագիտական ստուգատես

Հասարակագիտական ստուգատես՝ Հայ-թուրքական և հայ-ադրբեջանական հարաբերությունները.

«Հայաստանը և հարևանները» հասարակագիտական նախագիծ.



Ես' Արամայիս Գրիգորյանս, որ ծնվել ու մեծացել եմ Հայաստանի Հանրապետությունում այն հասակից, երբ սկսվել է իմ գիտակցական տարիքը, կյանքը, լսել ու հասկացել եմ, թե որքան խոր արմատներ ունեն հայ-թուրքական և հայ-ադրբեջանական հակամարտությունները: Իսկ վերջին մեկ տարում, ելնելով ապագայիս ծրագրերը իրականացնելու ցանկությունից, էլ ավելի մանրամասն եմ ուսումնասիրել և' հայ-թուրքական, և' հայ-ադրբեջանական հարաբերությունները: Այս թեմայով կարելի է հատորներ գրել ու էլի ունենալ  անսպառ ասելիք...
Կփորձեմ լինել հնարավորինս սեղմ այս պատմական ու քաղաքական գլոբալ հարցի մեկնաբանման հարցում: Հայ-թուրքական հարաբերություններում լարվածությունը սկսվել է դեռևս 19-րդ դարի վերջերից: Հայաստանը միշտ էլ կռվախնձոր է եղել Թուրքիայի և Ռուսաստանի միջև, մեր երկիրը  ոսկոր էր Թուրքիայի կոկորդում: Թուրքիային Հայաստանը պետք էր առանց հայերի, որպեսզի բաց լիներ ճանապարհը դեպի արևմուտք, իսկ հայ ժողովուրդը խոչնդոտում էր Թուրքիային շատ նպատակներ իրականացնելու ճանապարհին: Դա էր պատճառը, որ 1914-1915թթ. թուրքական իշխանությունների գաղտնի որոշմամբ տեղի ունեցավ մեծ ոճրագործությունը' Հայոց Մեծ Եղեռնը, որի ընդունման հարցում մեկ դարից ավել է ցինիկաբար ժխտողական քաղաքականություն է վարում Թուրքիան: Եվ 70 տարի հետո, դեռ հին վերքերը չսպիացած, հարևան Ադրբեջանում տեղի ունեցան Խոջալուի և Սումգաիթի դեպքերը: Այդ  քոչվոր կյանքով ու կենցաղով ապրած ադրբեջանցիները, ընդօրինակելով իրենց պապերին, տեսնելով, որ կարելի է ոճրագործություն կատարել և մնալ անպատիժ, նույն ձեռագիրը կրկնեցին: Եվ այսօր ունենք այն, ինչ ունենք...

Եվրոպական գերհզոր պետությունները, ԱՄՆ-ը փորձում են Թուրքիային բացատրել' ընդունել սեփական սխալները: Սակայն այդ ամենն արվում է շատ նուրբ ու քաղաքակիրթ տարբերակով: Չէ՞ որ խոսքը գնում է աշխարհի մեկ այլ գերհզոր պետության մասին, և ոչ մի երկիր չի ցանկանում քարտեզի վրա չերևացող փոքր պետության շահերը պաշտպանելով՝ հարաբերություններ խեղաթյուրել Թուրքիայի նման հզոր պետության հետ, որի ռազմաարդյունաբերական համալիրը աննկարագրելի հարուստ է ու կայուն: Այդ հզոր կարգավիճակից անմասն չի մնում նաև Ադրբեջանը: Այս ամենի հետևանքն էր նաև Ապրիլյան քառօրյա պատերազմը, որի մասին ես կփորձեմ լռել, պատմությունը դեռ դրա գնահատականը կտա, պատմաբանները, քաղաքական կառույցները կանեն իրենց հետևությունները և հուսով եմ, գոնե այսքանից հետո, դասեր կքաղեն բոլոր նրանք, ովքեր անգամ մի փոքր դետալով իրենց մեղքի բաժինը ունեն այդ հարցում: 
Իրոք, այս թեմայով ասելիքս անսպառ է, բայց փորձեմ այն ավարտին հասցնել ու ավարտել ուրախ նոտայով: Անկախ ամեն ինչից, որ Թուրքիան որոշել էր «մեկ հայ թողնել, և այն էլ՝ թանգարանում», որ Ադրբեջանը ցանկանում է ետ բերել՝ իր կարծիքով գրավյալ տարածքները (իսկ իրականում դրանք ոչ թե գրավված, այլ ազատագրված տարածքներ են), հայի ոգին անկոտրում է և հայ ժողովուրդը բազմիցս ապացուցել է, որ ցանկացած օրհասական պահի կարող է մի բռունցք դառնալ: Եվ Հայաստան-Սփյուռք-Արցախ գերակայությունը հաղթելու է՝ ապացուցելով ողջ աշխարհին, որ հային ծնկի բերել անհնար է: 
Ուզում եմ խոսքս ավարտել Գ. Էմինի հայտնի բանաստեղծության տողերով'
-Եվ չի հաղթի ոչինչ այն հին ժողովրդին, 
 Որ այս ջանքո'վ ու այս կամքո'վ պարել գիտի...
 Հասկացան ու ասին ի լուր ողջ աշխարհի                                              ---   Հալալ է քեզ Սասու'ն, պարի'...

среда, 29 апреля 2020 г.

Հայոց լեզու և հայ գրականություն (հեռավար ուսուցում)

«Սասնա ծռեր» վիպերգը ստեղծվել է 8-10-րդ դարերում և պատկերում է հայ ժողովրդի պայքարը արաբական բռնակալության դեմ: 1939 թվականին էպոսի ստեղծման 1000 ամյակի կապակցությամբ կազմվեց համահավաք բնագիրը՝«ՍասունցիԴավիթ» վերնագրով

Ճյուղ1.   Սանասար և Բաղդասար

Ասացողները օղորմի են տալիս ԾովինարինՍանասարինԲաղդասարինՔեռի Թորոսին և լսողների ծնողներինԷպոսի ճյուղերը սկսվում են«Դառնանքզողորմի տի տանք....» բառերով

  

Ճյուղ2.    Մեծ Մհեր

Այս ճյուղը բաղկացած է երկու մասից
ՄԱՍ ԱՄհերը խնամում է Սասունը
Մաս ԲՄեծ Մհերի կռիվը Մսրա Մելիքի դեմ




Ճյուղ3.   Սասունցի Դավիթ


Մյուս ճյուղերի հետ համեմատած՝ այս ճյուղը թե՛ծավալովթե՛պարունակած նյութով ամենիցմեծն է:

ՄԱՍ ԱԴավթի կռիվը Մսրա Մելիքի դեմ
էպոսի այս հատվածում պատկերավոր նկարագրվում է Դավթի հրաժեշտի երգը Սասունի բնակիչներին
Օ՜քուրերդուք կացե՜քբարով,
Դուք ինձի քուրությունեք արե,
Օ՜մերերդուք կացե՜քբարով,
Դուք ինձի մերությու՜նեք արե....



ՄԱՍԲԴավիթուԽանդութ

էպոսըկարծեսմոտենումէավարտինդեպքերիճշտգրիտզարգացումնապահովվածէԱյսօրինակիրադարձություններինհարկավորէնույնքանհետաքրքիրավարտորնասեսնշմարվումէ



Ճյուղ4.    ՓոքրՄհեր


ՄԱՍԱՄհերնառնումէԴավթիարյանվրեժը
ՄԱՍԲՄհերիամուսնությունըևվերջը



                     ՎԵՐՋԵՐԳ


Տարիներկուանգամ՝ՎարդավառիևՀամբարձմանտոներիժամանակժայռըբացվումէևՄհերըդուրսէգալիսբայցչիկարողանումքայլելևհետէդառնումՄիանգամմիհովիվներսէմտնումևտեսնումէՄհերինՀարցնումէՄհերնասումէորինքըկմնաքանիաշխարհըչարէդուրսկգաայնժամանակերբաշխարհըավերվինորիցշինվիցորենըդառնամասուրիչափիսկգարին՝ընկույզի.

ԺայռիցամենուրբաթջուրէկաթումԱսումեն՝ՄհերիձիուջուրնէևլսվումէՔուռկիկՋալալուխրխնջոցը:

вторник, 28 апреля 2020 г.

Հայոց պատմություն (հեռավար ուսուցում)


«Մեր գերդաստանը» ընտանեկան նախագծիշրջանակում ուզում եմ ներկայացնել իմ գերդաստանի պատմությունը...
Իմ պապերը ապրել են Արևմտյան Հայաստանի Սասուն քաղաքումՆրանք ունեցել են լուսանկարչատունզբաղվել են լուսանկարչությամբՆրանք իրենց նկարած լուսանկարներով մեծ համբավ են ձեռք բերել և քաղաքի բնակչության կողմից արժանացել են մեծ հարգանքիԼուսանկարչատան հարևանությամբ գտնվել է զինվորական մի կազմակերպությունորի բարձրաստիճան շատ սպաներ ևս օգտվել են պապիս պապուն պատկանող լուսանկարչատնիցՍակայն պապիս պապու և նրա եղբոր ճակատագիրը չի տարբերվել այն միլիոնավոր արևմտահայերի ճակատագրից, որոնք ենթարկվել են հալածանքների երիտթուրքերի կողմից, և նրանք ևս բռնել են գաղթի ճամփանՊապիս պապը՝ Գրիգորը՝ իր ընտանիքով, և նրա եղբայր Միքայելը, թողնելով ամեն ինչ, մեծ դժվարություններով հասել են Արևելյան Հայաստան և հաստատվել Կոտայքի մարզի Լուսակերտ գյուղումայնուհետև տեղափոխվել ԵրևանՄենք պապիս պապի անունով կոչվել ենք ԳրիգորյաններԵս շատ հպարտանում եմ իմ նախնիներով, նրանց լավ հայ ու ազնվաբարո մարդ լինելու փաստով, և մշտապես փորձում եմ ամեն ինչ 
անելորպեսզի բարձր պահեմ իմ պապերի անունը: